Kopiowanie, rozpowszechnianie, przedruk i publikacja w jakiejkolwiek formie (również elektronicznej) do celów komercyjnych i prywatnych, bez zgody firmy Genway, zabronione.

W maju 2018 roku byliśmy świadkami nasilających się pożarów wysypisk śmieci. Te zjawiska zostały nagłośnione w mediach i przyczyniły się do znacznego zanieczyszczenia środowiska. W celu ograniczenia niewłaściwego sposobu zagospodarowania odpadów, w tym celowych podpaleń, opracowano nowe przepisy wprowadzające obowiązek prowadzenia monitoringu miejsca magazynowania lub składowania odpadów. Są to Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2018 poz. 1592) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 sierpnia 2019 r. w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów (Dz.U. 2019 poz. 1755).

Poniżej zamieszczam wyciąg z przepisów wraz z komentarzem.

Istotne zapisy z Ustawy, dotyczące monitoringu to:

• [...] prowadzący magazynowanie odpadów [...] lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów - Ustawa wprowadza obowiązek prawny stosowania systemu monitoringu. Według danych Ministerstwa Środowiska będzie on dotyczyć blisko 18000 podmiotów.
• Zapis obrazu wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów przechowuje się przez miesiąc od daty dokonania zapisu - należy zapewnić ilość dysków, pozwalającą na zapis obrazu przez 31 dni. Aby zapewnić ciągły zapis nagrań zalecamy stosowanie dysków twardy WD serii PURZ przeznaczonych do instalacji CCTV. Dyski WD PURZ objęte są 36 miesięczną gwarancja.
• [...] prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów udostępnia utrwalony obraz lub jego kopię na żądanie organu uprawnionego do kontroli działalności w zakresie gospodarki odpadami, sądu, prokuratury, Policji [...] - należy przeszkolić lokalny personel ze sposobów archiwizacji nagrań na np. pendrive. Oprogramowanie rejestratorów Tiandy posiada maksymalnie uproszczony system archiwizacji nagrań. Szkolenie personelu w zakresie archiwizacji nagrań z rejestratorów TC-R3440 i TC-R3880 trwa kilka minut.
• Wizyjny system kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów prowadzi się przy użyciu urządzeń technicznych zapewniających przez całą dobę zapis obrazu i identyfikację osób przebywających w tym miejscu - w uzasadnieniu do projektu Rozporządzenia napisano, iż identyfikacja ma odbywać się w sposób ciągły, co oznacza brak możliwości stosowania kamer PTZ. Ponadto termin "identyfikacja", w połączeniu z Normą, o której poniżej, powoduje, iż potrzebny jest sprzęt oferujący bardzo dużą szczegółowość obrazu. [...]prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do właściwego przechowywania i zabezpieczenia zapisu obrazu wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów przed dostępem osób nieuprawnionych oraz jego utratą, w szczególności wskutek zniszczenia lub kradzieży - należy zadbać o odpowiedni poziom zabezpieczeń technicznych (np. zmiana haseł domyślnych, kontrola dostępu) i fizycznych (np. instalacja rejestratora w oddzielnym, zamykanym pomieszczeniu). Rejestratory Tiandy dedykowane do miejsc magazynowania i składowania odpadów to np. TC-R3440 i TC-R3880.
• W przypadku magazynowania lub składowania następujących odpadów palnych [...] prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia wojewódzkiemu inspektorowi ochrony [...] dostępność obrazu z wizyjnego systemu kontroli tego miejsca w czasie rzeczywistym przez system teleinformatyczny - WIOŚ interpretują ten przepis w sposób uniemożliwiający stosowania oprogramowania CMS po ich stronie, żądając podania adresu dostępu, loginu i hasła, wraz z instrukcją logowania (przykład KLIKNIJ!). Wymaga to po stronie rejestratora dostępu do Internetu z zewnętrznym, internetowym adresem IP. Jeśli adres ten będzie dynamicznie zmieniany to należy go obsłużyć przez usługę DDNS. Ten obowiązek wszedł w życie 6 września br. Rejestratory Tiandy umożliwiają bezpośredni dostęp do bieżącego podglądu i zarejestrowanych nagrań z poziomu przeglądarki Internet Explorer lub Chrome z wtyczką IE Tab.

Istotne zapisy z Rozporządzenia, dotyczące monitoringu to:

• System kontroli zapewnia rejestrację obrazu obejmującą: 1) całą powierzchnię magazynowanych lub składowanych odpadów; 2) drogi dojazdowe znajdujące się w miejscu magazynowania lub składowania odpadów, do odległości 15 m od krawędzi zewnętrznej magazynowanych lub składowanych odpadów; 3) pas zewnętrzny otaczający magazynowane lub składowane odpady o szerokości 5 m, a w przypadku gdy podmiot obowiązany do prowadzenia systemu kontroli posiada tytuł prawny do pasa o szerokości mniejszej niż 5 m - pas zewnętrzny otaczający magazynowane lub składowane odpady w zakresie, w jakim podmiot obowiązany do prowadzenia systemu kontroli posiada tytuł prawny do tego pasa - kamery mają obserwować obszar na którym faktycznie znajdują się odpady, drogi dojazdowe do tego miejsca i pas zewnętrzny, o ile mamy do niego prawo.
• W przypadku magazynowania lub składowania odpadów na powierzchni powyżej 2 ha system kontroli zapewnia rejestrację obrazu obejmującą: 1) pas o minimalnej szerokości 15 m liczonych poziomo od krawędzi zewnętrznej magazynowanych lub składowanych odpadów do wewnątrz [...] - kiedy obszar, na którym są zmagazynowane odpady zajmuje ponad 2ha, to monitorujemy pas w jego głąb, drogi dojazdowe i pas zewnętrzny, jak powyżej.
• W przypadku magazynowania lub składowania odpadów w pomieszczeniu zamkniętym system kontroli zapewnia rejestrację obrazu obejmującą: 1) magazynowane lub składowane odpady do granicy ścian wewnętrznych tego pomieszczenia, bez pasa otaczającego magazynowane lub składowane odpady; 2) bramę wjazdową i wyjazdową do tego pomieszczenia - kiedy odpady zajmują pomieszczenie to monitorujemy jego wnętrze i wejścia/wyjścia.- wskazana norma opisuje szczegółowo budowę systemu dozoru wizyjnego (VSS).
• Urządzenia techniczne systemu kontroli umożliwiają wykorzystanie zarejestrowanego obrazu do jego odtworzenia z zastosowaniem funkcji zatrzymania obrazu na ekranie podczas jego wyświetlania, a także wykonywanie kopii obrazu i pobieranie zapisu w formie elektronicznej oraz określenia miejsca, daty i czasu zarejestrowanych zdarzeń i czynności - kluczowe znaczenie mają prawidłowe ustawienia daty i czasu. Rejestratory Tiandy posiadają możliwość synchronizacji czasu z Internetu. Rozwiązanie takie sprawia, że czas monitoringu będzie zawsze aktualny. Na wideo w OSD należy również opisać jednoznacznie każdą kamerę.
• Urządzenia techniczne systemu kontroli umożliwiają dostęp do obrazu w czasie rzeczywistym [...] - w przypadku składowania odpadów palnych należy zapewnić dostęp zdalny do podglądu na żywo.
• Napięcie zasilające system kontroli zabezpiecza się przed nieoczekiwanym zanikiem, z podtrzymaniem przez okres co najmniej 2 godzin - cały system monitoringu i doświetlania musi mieć zasilanie awaryjne tak dobrane, aby bez zasilania z sieci całość działa co najmniej 2h. Będą to zasilacze buforowe, UPSy i agregaty prądotwórcze.
• Dopuszcza się przerwy w rejestracji obrazu wyłącznie w celu przeprowadzenia prac konserwacyjnych systemu kontroli, nie dłuższe niż 48 godzin w roku kalendarzowym, pod warunkiem wcześniejszego poinformowania właściwego ze względu na lokalizację miejsca magazynowania lub składowania odpadów wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska z przynajmniej trzydniowym wyprzedzeniem - wszelkie prace przy systemie monitoringu (np. konserwacja, rozbudowa), które wymaga jego wyłączenie muszą być zgłoszone z wyprzedzeniem i nie mogą trwać zbyt długo.
• Zarejestrowany obraz przechowuje się na elektronicznym nośniku informacji, zwanym dalej "nośnikiem", który zapewnia możliwość odczytywania zarejestrowanego obrazu w postaci niewpływającej negatywnie na identyfikację, o której mowa w art. 25 ust. 6d Ustawy, w urządzeniach produkowanych przez różnych producentów, przeznaczonych do tego rodzaju nośników - rejestrator musi umożliwiać odtwarzanie czy eksport nagrań do formatu, gdzie kodek (np. H.265, H.264) i format (np. AVI, MP4) są standardem.
• Pojemność nośnika umożliwia przechowywanie zarejestrowanego obrazu przez co najmniej miesiąc od daty dokonania zapisu. Zarejestrowany obraz podlega skasowaniu po upływie miesiąca od daty dokonania jego zapisu - na rejestratorze należy ustawić nagrywanie w pętli, tj. nagrania zastają nadpisane po okresie miesiąca.
• Nośnik powinien być przechowywany w sposób zabezpieczający przed utratą danych, szkodliwym działaniem środków chemicznych, temperatury, światła, promieniowania lub pożaru oraz przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także dostępem osób nieuprawnionych - rejestrator wraz z dyskami musi znajdować się w odpowiednio zabezpieczonym miejscu.
• Pomieszczenie, w którym jest przechowywany nośnik, powinno stanowić odrębną strefę pożarową, oddzieloną zgodnie z warunkami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
• Elementy oddzielenia przeciwpożarowego pomieszczenia, o którym mowa w ust. powyżej, powinny posiadać klasę odporności ogniowej co najmniej REI 120.
• W przypadku gdy ściany zewnętrzne pomieszczenia, o którym mowa w ust. 4, nie stanowią ścian oddzielenia przeciwpożarowego o klasie odporności ogniowej co najmniej REI 120, powinny znajdować się w odległości co najmniej 20 m od miejsca magazynowania lub składowania odpadów - ten zapis i dwa wyżej zostały odroczone do dnia 22 lutego 2021r. Jednak zasadne będzie wprowadzenie ich już teraz, gdyż późniejsza przebudowa systemu będzie kosztowna i czasochłonna.

Rozporządzenie wchodzi w życie 17 grudnia 2019 roku.

Istotne zapisy z Normy PN-EN 62676-4, dotyczące monitoringu to:

• Konieczność odbycia wizji lokalnej w celu zapoznania się z charakterystyką obiektu.
• Przygotowanie projektu systemu i jego specyfikacji, wraz z planem obiektu.
• Do identyfikacji obiektu wymagana jest rozdzielczość pionowa 250 pikseli na metr.
• Kamera zamontowana powinna być mniej więcej na wysokości głowy człowieka, gdyż montaż powyżej może spowodować, iż twarz nie będzie w pełni widoczna.
• Do identyfikacji osób zaleca się oświetlanie twarzy celów. Oznacza to potrzebę stosowania oświetlenia białym światłem w nocy. Ponadto wtedy będą widoczne dodatkowe cechy jak kolor skóry, włosów czy ubrania.
• Zaleca się stosowanie rozwiązań IP, w celu uzyskania zdalnego dostępu, wysokiej rozdzielczości, cyfrowego zapisu i odtwarzania, integracji oraz skalowalności.
• Dla celów identyfikacji, przy średnim poziomie ryzyka, stosuje się zapis z prędkością co najmniej 6 klatek na sekundę.
• Po instalacji systemu zaleca się przeprowadzenie testu identyfikacji twarzy z użyciem wzornika dostępnego pod adresem KLIKNIJ!
• Zakres Normy jest o wiele szerszy i zawiera wytyczne budowy systemu dozoru wizyjnego w taki sposób, aby spełnił on postawione wymagania funkcjonalne i wydajnościowe.

W normie funkcjonuje pojęcie dokumentu OR czyli "Wymagania użytkowe". To od niego i wizji lokalnej zaczynamy projektowanie systemu monitoringu.

Podsumowanie

Wymagania co do wizyjnego systemu kontroli miejsc magazynowania lub składowania odpadów zostały postawione na wysokim poziomie. Kamery i rejestratory Tiandy jednak je spełniają. Konieczny jest jedynie odpowiedni dobór konkretnych urządzeń do danej lokalizacji. Instalacja najtańszego sprzętu mija się z celem, gdyż nie spełni on ustawowych wymagań. A za niewywiązanie się z obowiązków przygotowano kary administracyjne od 5 tys. zł do 1 mln zł.

Przykład

Mamy obiekt jak na rysunku, gdzie kolorem brązowym zaznaczono miejsce składowania odpadów. Jego przybliżone wymiary to 40x5m.

Rysunek 1 Plan miejsca składowania odpadów

Rysunek 2 Rozmieszczenie kamer

Na tym przykładzie użyto 18 sztuk kamer Tiandy TC-NC43M. Ich obszar widzenia, w którym jest możliwa identyfikacja ze szczegółowością 250 pikseli na metr, to trójkąt o podstawie 10m i wysokości 5m, co daje nam powierzchnię 25m2. Oczywiście pole widzenia kamery jest o wiele większe, ale o mniejszej szczegółowości. Kolor różowy na Rysunku 2 to obszar składowania odpadów. Kolor niebieski to pas zewnętrzny o szerokości 5m (nie mamy prawa własności do terenu z drugiej strony, stąd brak kamer na granicy działki). Kolor pomarańczowy to kamery monitorujące drogi dojazdowe do 15m od zewnętrznej krawędzi miejsca składowania odpadów.

Szczegółowe zestawienie sprzętu

*Powyższe wyjaśnienia mają jedynie charakter informacyjny i nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

Zapraszamy do kontaktu. Bezpłatnie wycenimy system monitoringu Tiandy